Fenoui-bastard
Anethum graveolens
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Escarlato, Anet.
Noms en français : Aneth, Aneth odorant.
Descripcioun :Lou fenoui-bastard, planto de l'an que nous vèn d'Asìo, èro cultivado pèr èstre emplegado coume sabourun o coume planto vertuouso. Se destrìo dóu "vertadié" fenoun (o fenoui) majamen emé si fueio mai grando e divisado e si brout, grandaras peréu. E de segur l'óudour èi dispariero. S'atrobo pu trop gaire, aleva dins li perterro de flour.
Usanço :Li fueio e li flour soun manjadisso, de mescla dins li soupo, lis ensalado e ço que voulès. Li racino soun bono pèr digeri (carminativo, estoumatico e estimulanto), alor que li grano en mai luchon contro enflamacioun, lis espaime, la tensioun, ajudon à pissa e apaison li mourreno tout en ajudant la mountado de la.
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 0,7(1,7) m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Anethum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 6 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Abriéu à setèmbre
Liò : Ort
- Ermas
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Asìo-Ouèst
Ref. sc. : Anethum graveolens L., 1753
Tortulo-di-muraio
Tortula muralis
Pottiaceae
Nom en français : Tortule des murs.
Descripcioun :Aquelo mousso coumuno trachis dins li muraio e li roco cauquiero, de cop que i'a à la baso dis aubre o li roco acido. Se recounèis à soun long péu ialin lisque, pourta pèr de fueio de 2 à 3 mm. A la coupo la costo mostro dos gròssi celulo ventralo. Douno proun d'espouroufite tre l'ivèr e au printèms.
Usanço :Es proche d'àutri meno dóu meme gènre e tambèn di gènre veisin Syntrichia (pu fort e souvènt à péu denta) e Barbula.
Port : Acroucarpo
Taio : 0,5 à 1 cm
Fueio : 2 à 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tortula
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 2 à 3 cm
Ø (o loungour) flour : Espirala, m. basalo basso
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2000 m
Aparado : Noun
Janvié à abriéu
Liò : Muraio
- Roco
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
e Mieterrano
Ref. sc. : Tortula muralis Hedw., 1801
(= Barbula muralis (Hedw.) Crome = Syntrichia muralis Hedw. )